28 - боб
Бизни Севувчи Ота ҳақидаги гарлари баттар жаҳлимни чиқарди. Бу ҳолат менга ота-онамни эслатди. Ахир, улар мени ташлаб кетган–ку. Майкл ўй-фикрларимни уққандай эди.
-Тони, одамлар ҳар доим панд бериши мумкин. Ота-онанг, дўстларинг ва дугоналаринг. Мен ҳам сенга панд беришим мумкин. Тасаввур қилигин-а, мени интизорлик билан кутсанг-да, пайшанба куни учрашувга келмасам. Бунда мен айбдор бўлмайман. Нима учунлигини биласанми? Масалан, айтайлик йўлни ёпиб қўйишди ва учрашувга келолмадим. Аммо барибир мени айбдор деб биласан, чунки сенга панд бердим.
-Хўп, ундан кейин-чи?
-Худо эса ҳеч қачон бундай қилмайди, яъни сени алдамайди, ёки сенга панд бермайди. У сени жуда яхши кўради. Муқаддас Китобда Худонинг Ўзи бизни ҳеч қачон ташлаб кетмаслиги ва тарк этмаслигини айтади.
Бу овозимни ўчиришга мажбур қилди. Лом-лим деёлмай қолдим. Бақириб юбормаслик учун лабимни тишлаб олдим. Яна ғазабдан қалтирадим.
-Хўп, Майкл... Агар У чиндан ҳам мавжуд бўлса ва мени шунчалик яхши кўрса, ҳозир У қаерда? Мен бу сассиқ қамоқхонада чириб ётган бир пайтда, нега У менга ёрдамга келмайди?
-Тони, Худо кўпдан бери сени қидириб юрибди... мен орқали, Валери орқали, Ричард орқали, қолаверса, сен танишган бошқа биродар ва сингиллар орқали. Сен Уни тан олишингни, У сенга айтишни ва сенга етказишни хоҳлайди. Муқаддас Китобда, Юҳанно баён этган Хушхабарнинг учинчи боб, ўн олтинчи оятида нима дейилганига қулоқ тут: “Зеро Худо оламни шунчалик севдики, Ўзининг ягона Ўғлини берди, токи Унга ишонган ҳар бир киши ҳалок бўлмасин, балки абадий ҳаётга эга бўлсин”. – Майкл жим бўлиб қолди.
-Абадий ҳаёт? Майкл, бу абадий ҳаётни бошимга ураманми? Ўз ҳаётимни кўргани кўзим йўқ.
-Сен ҳаётингни ёмон кўрасан, чунки маҳбуссан, эркинликда эмассан, - жавоб берди Майкл.
Оббо, яна эркинлик ва озодлик ҳақида гап бошлади. Бироқ тан бериш керак: менга қўл силтаб кетмади.
-Майкл, саволимга жавоб бермадинг, - дўқ урдим ,– Агар мукаммал Худоинг мени шунчалик яхши кўрса, нега ҳузуримга келмайди? Нега У сенда, Ричардда, буви Валерида беркиниб ўтирибди? Нима, У қўрқоқми?
Мен ўзимча, жуда ақлли савол бердим, деб ўйладим. Майкл стулнинг суянчиғига ўзини ташлади ва бироз ҳаёл суриб ўтирди.
-Эҳ-ҳа! Тушундим! – Сўнгра Майкл ҳотиржам ва қатъий гапира бошлади: - Тони, агар Худо бу хонада бўлса, шу заҳотиёқ ерга мук тушиб ётган бўласан. Ниҳоятда қўрқиб кетасан ва Унга қарашга журъат этолмайсан. Шунинг учун У Исони юборган, токи У орқали Худога келиб, Унинг севгисидан баҳраманд бўласан, - гапини тугатди Майкл.
Айтганларини ҳазм қилишга ҳаракат ҳам қилмадим. Ҳамон уни гап билан узиб олмоқчи эдим.
-Бутун ҳаётим давомида сенинг Худоингсиз ҳам ёмон яшамадим. Энди менга У нимага керак, нима деб ўйлайсан? Қани Майкл, шу саволимга жавоб бергин-чи!
Мен бор кучим билан столга муштладим. Variano шу заҳотиёқ ўрнидан турди. Аммо Майкл уни тинчлантириш мақсадида қўлини кўтарди. Лекин қамоқхона хизматчиси энди мендан кўзини узмасди.
-Бутун ҳаётинг давомида қалбингда ваккумни ҳис қилгансан. Бу ваккумни турлича тўлдиришга урингансан, керакли бўлган нарса билан тўлдирмагансан, - деди Майкл. – Сен бу ваккумни кун-фу жанговар санъати, буддизм, профессионал танқўриқчисининг шон-шуҳрати, жинсий алоқа, наркотик, қаҳр-ғазаб, нафрат билан тўлдирмоқчи бўлдинг... Буларнинг бирортаси сенга керак бўлган қониқиш келтирмади. Сен синаб кўрмаган бир нарса қолди: Исо Масиҳ. – Энди Майкл столга муштлади. У жўшиб ва тўлқинланиб гапирарди. Унинг қўлида бир бойлам калитлар бор эди. – Тони, бу калитлар камеранг калитлари деб фараз қил. Тасаввур қил, мен бу калитларни сенга бердим ва бугун кечаси қамоқхона хизматчилари ухлашганида қочишинг мумкин.
У нималар деяпти ўзи?
Майкл гапини давом эттирди:
-Тасаввур қилгин-а, қамоқхона деворларидан тирмашиб чиқдинг ва Туркия томонга ўтиб олдинг, кейин эса оролдан қочиб қолдинг. – Майкл менга диққат билан қаради. – Ўзингни мустақил, эркин одам деб ҳисоблайсанми? – сўради у.
-Бу қанақанги тентакона савол? – эътироз билдирдим. – Шубҳасиз, ахир, мен озодликка чиққан бўламан. Шуни билмоқчимидинг?
-Йўқ, Тони, сен озодликка чиққан эркин одам бўлолмайсан. – Майкл яна жилмайди. – Сен озодликка чиққан эркин одам бўла олмайсан, чунки ўша-ўша Тонилигингча қоласан. Сочингни, кийимингни, банкдаги пулларинг ва яшаш жойингни ўзгартиришинг мумкин. Ўзингдаги кўп нарсаларни ўзгартиришинг мумкин, аммо ўша Тонилигингча қолаверасан. Ҳозирги кунга қадар қандай хатоларга йўл қўйган бўлсанг, умринг давомида худди шундай хатоларга йўл қўяверасан. Ўтмишингдан воз кечолмайсан, барча қилган гуноҳларингни ювиб ташлай олмайсан. Ҳар доим баджаҳл ва ёвузлигингча қолаверасан. Бирозгина тинчланишинг мумкин, аммо бироз жаҳлингни чиқаргудек бўлсам, аввалгидек қутуриб кетасан. Нима сабабдан, биласанми? Йўқ, билмайсан. Сабаби шундаки, юрагингга Исони киритмагансан. Ҳаётингдан норозисан. То Худога юз тутмагунингча, ҳар доим шундай бахтсиз, ёлғиз бўлиб қолаверасан.
Майклга қандайдир маъносиз савол бериб унинг гапини бўлмоқчи бўлдим, аммо у берган саволимга эътибор қилмай, гапини давом эттираверди:
-Қамоқхонадан чиқиб, бир қанча пул ишлаб топишинг, катта қаср қуришинг мумкин. Уйингга олтиндан унитаз ўрнатишинг, замонавий қимматбаҳо автомобиль сотиб олишинг, ҳаттоки оила қуришинг ҳам мумкин, аммо сени ишонтириб айтаманки, ўша Тонилигингча қолаверасан. Бойлик, шон-шуҳрат ҳақиқатдан истаган нарсангни икки дунёда бермайди. Агар шу кечасиёқ жонингни олишса, пулларинг ёрдам бера оладими? Асло! Сенга ҳеч ким ва ҳеч нарса ёрдам беролмайди – на оиланг, на дўстларинг, на бойлигинг, ҳаётинг давомида орттирган шон-шуҳратинг ҳам бир пул бўлиб қолади. Ҳеч нарса сени ҳалос қилолмайди. – Майклнинг пешонасида дона-дона тер пайдо бўлди. У гапини давом эттирди: - Бу нарсаларнинг ҳаммаси наркотикларни эслатади, улар вақтинчалик ҳузур-ҳаловатни бахш этиши мумкин ёки улар туфайли қисқа муддатга хурсандчиликни хис қилишинг мумкин, аммо ҳеч нарса сени қутқара олмайди, ҳеч нарса ҳақиқий қониқишни олиб келмайди. Тони, менга қулоқ тут. – Майкл чуқур нафас олиш учун гапини бир дақиқага тўҳтатди. – Муқаддас Китобда қуйидагилар ёзилган: “Шундай қилиб, Ўғил сизни қутқарса, чиндан ҳам ҳалок бўлмайсиз, абадий ҳаётга эга бўласиз”.
Мен бир умрга - “Шундай қилиб, агар Ўғил сизни қутқарса, сиз чиндан ҳам ҳалок бўлмайсиз, абадий ҳаётга эга бўласиз” – деган иборани эслаб қолдим. Шу дақиқада, қўлларим жимирлаб кетганини сездим.
Қўнғироқ чалинди. Бундай қўнғироқ беш дақиқадан сўнг учрашув тугашини англатарди. Майкл айтилган гапларни тушунишимни хоҳларди. Бироқ ҳамон жаҳлим чиқиб турганини кўрсатишга уринардим. Мен ҳали ҳам унинг тасаввурини барбод этувчи далил-исбот топишим мумкинлигига ишонардим. Аммо у мен томонга энгашди ва кўзларимга тикилиб, шундай деди:
-Тони, Унга ишонган ҳар бир киши... Мени эшитяпсанми?! Унга ишонган ҳар бир киши... Биринчи навбатда қиладиган ягона ишинг – Унга ишониш. Исо сен учун барча ишларни бажариб қўйди. У сенга йўл очиб берди, шунинг учун ҳам гуноҳларингга тавба қилишинг мумкин, Худо эса албатта сени кечиради ва қутқаради. Мен ҳозир диний урф-одатлар ёки риёкор художўйлик ҳақида гапираётганим йўқ. Мен Худонинг қутқаришига бўлган ишонч ҳақида гапираяпман. Амалга оширишинг керак бўлган нарса – бу Парвардигорнинг инъомига ишониш ва уни қабул қилиш.
Бирдан Лимассолда бўлиб ўтган оқшом ёдимга тушди. Ўшанда ёшгина воиз қўлида бир шиша вино кўтариб, одамларга уни совға тариқасида текин бермоқчи бўлганди.
-Тони, менга энг аввало онгнинг равшанланиши - кун-фу жанговар санъати йўли ҳақида гапиргансан, лекин Исо Масиҳ нималар деганига эътиборингни қаратгин: “Мен ҳақиқат, ҳаёт ва йўлман; ҳамма Отамга Мен орқали боради”. Агар онгнинг равшанлиги – йўллардан бири бўлса, бу ҳолда У – ягона йўлдир. Тони, буни оддий далил сифатида қабул қил.
У менинг тилимда гапириб, роса нишонга тегди. Уялганимдан, кўзларимни ерга қаратдим.
-Майкл, нақадар разил одам эканлигимни билмайсан. Мен оғир гуноҳлар ботқоғидаман. Наҳотки мени кечиришнинг имкони бўлса? – деб сўрадим. Қалбимда қандайдир ҳис-туйғулар юз берарди.
Майкл яна бир бор Муқаддас Китобга мурожаат қилди:
-Ҳаворий Павлуснинг Римликларга мактубида, саккизинчи боб, биринчи ва иккинчи оятларида шундай дейилган: “Шундай қилиб, Исо Масиҳ уммати бўлганларга қарши энди ҳеч бир маҳкумлик йўқ. Исо Масиҳ умматига ҳаёт берувчи Руҳнинг Қонуни мени гуноҳ ва ўлимни ҳосил қилувчи Қонундан озод қилди”.
Мен Майклга қарадим. Эшитганларимни имкон қадар тушунишга ҳаракат қилаётганимни кўрди.
-Тони, ҳеч бир маҳкумлик йўқ. Худди ҳеч нарса юз бермагандай, ҳеч нарса ёзилмаган, ҳеч ким бузмаган оппоқ варақ каби. Тушуняпсанми?! Ҳаммасини бошидан бошлайсан. Исо Масиҳ гуноҳларингни Ўз зиммасига олади ва уни йўқ қилиб ташлайди. Ҳаворий Павлус мана шулар ҳақида айтмоқчи бўлади. Павлус ашаддий қотил бўлган, у масиҳийларни таъқиб қилган, - деб давом эттирди Майкл. – Аммо Худо ҳаммани севади, Тони. Жуда катта гуноҳга ботган Павлус Раббий Исони учратади ва тамомила ўзгаради. Кейин эса у юзлаб ва минглаб бошқа гуноҳкорларни нажотга олиб келди. Исо Павлуснинг олдинги даҳшатли ишлари ва ҳозирда ҳам унда мавжуд бўлган нуқсонларга қарамасдан, унинг юрагида ишлайди. Тушуняпсанми, Тони, бизнинг Худомиз одамни ноумид қолдирмайди, У ҳар доим яна бир имкон беради.
Майкл нозик жойимдан тутди. Сўнгги ойларда ҳаётим аслида сариқ чақага арзимаслиги ҳақида, қилган гуноҳимга яраша жазо олиб қамоқхонага тушганим ва энди ҳеч ким ёрдам беролмаслиги ҳақида ўйлай бошладим. Энди ўзгармаслигимни ўйлардим, аммо Майкл Муқаддас Китоб қаҳрамонларини Худо ўзгартиргани тўғрисида ҳикоя қилишни давом эттирарди.
-Суҳбатимизнинг бошида, ҳар қандай одам янглишади, ҳар қандай одам гуноҳ қилади, деб айтгандим, эсингдами? – сўради у. – Шунга мувофиқ, ҳар бир кимса кечирилишга лойиқ. Исо орқали бу кечирилиш Парвардигорнинг инъоми сифатида, бекордан–бекорга берилади. Фақат сендан талаб қилинадиган нарса – бу Худога мурожаат этиш. – Муқаддас Ёзувни кўрсатиб, Майкл янада тезроқ гапирди: - Римликларга мактуб, учинчи боб йигирма биринчи бобдан: “Энди эса, қонунга алоқасиз равишда, Худо талаб қилган солиҳликка эришиш йўли аниқ-равшан кўринмоқда, бунга Таврот ва пайғамбарлар ҳам гувоҳлик беради. Худо талаб қилган солиҳлик – Исо Масиҳдан ишонишга иборатдир. Шу имонга эга бўлган ҳаммани Худо оқлайди. Чунки одамлар орасида ҳеч бир фарқ йўқ. Ҳамма гуноҳ қилган ва Худонинг улуғворлигидан маҳрумдир. Лекин Худо инояти билан Исо Масиҳнинг қони эвазига гуноҳкорлар текин оқланадилар...”
“Шундай қилиб, агар Ўғил сизни қутқарса, сиз чиндан ҳам ҳалок бўлмайсиз, абадий ҳаётга эга бўласиз” – бу сўзлар калламдан чиқмасди. Майкл мен тарафга янада кўпроқ энгашди, столнинг устига кўкраги билан ётиб олгандай бўлди.
-Тони, қачон хоҳласанг, ўшанда юрагингга Исони киритишинг мумкин, - деди Майкл. – Бироқ доимо ёдингда бўлсин, жонингни қайси кечада олиб қўйишлари мумкинлигини билмайсан. Муқаддас Китоб шундай дейди: “Мана, ҳозир қулай вақт, мана, ҳозир нажот топиш куни”, - шунинг учун буни орқага судрашнинг кераги йўқ.
Мен ундан кўзимни олиб қочдим.
-Исони қандай қилиб юрагимга киритишим мумкин? – сўрадим ийманибгина.
- Худога ибодат қилиб, Ундан кечирим сўрашинг керак. Исони ўз Қутқарувчинг сифатида тан олишни исташингни Унга айт. Унга ишонишни хоҳлашинг ва Уни кўрмасанг-да, ўзингнинг ғам-ташвишларингни Унга беришингни Унга етказгин. Парвардигорнинг севгисига эга бўлишинг учун Исо сенинг ўрнингга Ўзини қурбонликка келтирди, яъни хочда ҳалок бўлди, шунинг учун Исога шукур қил.
Учрашувнинг тугаганини билдирувчи қўнғироқ чалинди.
-Ҳаммаси шуми? – деб сўрадим сурбетларча.
-Сенга шунинг ўзи кифоя, Тони. Бироқ ибодатинг чин дилдан бўлиши керак. Нимани ҳис қилсанг, айнан шуни Худога айтишинг лозим. Олдинги ҳаёт тарзингни тарк этишинг даркор, ёлғон гапиришни бас қил. Тўғри, бу осон иш эмас, аммо Исо сенга ёрдам беради.
Учрашувга ажратилган вақт тугади. Учрашув хонасида одамлар камайди. Майкл кўзини юмди ва ибодат қилди.
-Раббимиз Исо, Сен бизни ушбу қамоқхонада ёлғизлатиб қўймаганинг учун шукроналар айтамиз. Тони учун қилган барча ҳаракатларингга чуқур миннатдорчилик билдирамиз. Тонини севганинг учун катта раҳмат. Азиз Отажоним, Сендан илтижо қиламан, Тони Сенинг севгингни қабул қилишга шошилсин. Омин.
Мен столдан кўзларимни уза олмадим.
-Биродар, сени кўргани бир ҳафтадан кейин келаман, - деди Майкл.
Қўлларимни қаттиқ мушт қилганимча, индамай туравердим.
